Gayrimenkul sermaye iradı

Yazılarımı devamlı takip eden okuyucularımın fark edeceği üzere, her hafta ana konumuza geçmeden önce mevcut gündemin olumlu taraflarına atıfta bulunmak veya hayatın güzel yanlarına dikkatiniz çekmek vasıtası ile girizgâh yapıyordum. Ancak 28 Şubat’ta aldığımız ve tüm ülkemizi yasa boğan hain saldırı haberi ve akabinde 33 şehidimiz olduğunu öğrenmemiz hepimizin yüreğini dağladı. Kelimelerin kifayetsiz kaldığı ve anlamlarını tamamen yitirme noktasına geldiği bu süreçte aklıselim davranıp, tarih boyunca Türk olmanın nasıl bir gurur olduğunu aklımızdan çıkarmadan, yine tek dostumuzun kendi halkımız olduğunu bilmemiz gerektiğini siz değerli okuyucularıma hatırlatmak isterim.

Sözlerimi daha fazla uzatmadan, geçen haftaki yazımın sonunda da bahsettiğim üzere, bu haftaki yazımda “Gayrimenkul Sermaye İradı Beyanı” konusuna değineceğim.

Mart ayı dert Ayı mı?

Mart ayı birçoğunuzun da bileceği üzere vergilerin ve hesaplamaların yoğunluk içerisinde olduğu bir dönemin başlangıcı niteliğini taşır. Bu vergilerden bir tanesi de “Gayrimenkul Sermaye İradı’dır”

Sözlük anlamı olarak “Menkul: bir yerden bir yere taşınabilir mal” olarak ifade edilmektedir. Başına olumsuzluk anlamı katan “Gayri” ön eki geldiğinde anlam taşınmaz olarak değişmektedir. Sonuç olarak “Gayrimenkul Sermaye İradı – Taşınmaz Varlık Geliri” anlamını taşımakta.

Gelir Vergisinin 70. Maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması neticesinde elde edilen gelir ile “Gayrimenkul Sermaye İradı” oluşturmaktadır.

Tek tek olmasa da karşılaştığımız başlıca birkaç tanesine bakalım.

• En çok karşılaşılanı; bina ve arazi
• Gayrimenkul olarak tescil edilmiş haklar
• Araç(motorlu taşıtlar), Makine ve Teçhizatlar
• Marka, unvan
• Eserler(sinema filmi, Tv dizisi, Ressamın resmi v.b.)
• İmalatta kullanılan gizli formüller

Yukarıda yazdığım başlıca gayrimenkullerin kiralanması sonucu bir hesap döneminde elde edilen gelirler, ertesi yılın Mart ayında beyan edilir. 

Her durumda beyan vermek zorunda değiliz. Beyan verme zorunluluğu olmayan, istisnai durumlar da mevcuttur. Mesela beyana tabi tek geliri Gayrimenkul Sermaye İradı olan biri için;

• Kiralanan unsur, kiracının para kazanmasına neden oluyorsa, kısacası iş yeri ise Yıllık Brüt tutar 40.000 TL’yi (Stopajı yapılmış olmalı) aşmamış olanlar
• Kiralanan unsur konut olarak kullanılıyor ise yıllık 5.400 TL’yi aşmamış olanlar
• Konut ve iş yeri dışındaki diğer unsurlar için limit 2.200 TL

Burada dikkat edilmesi gereken unsur hem konut hem işyeri olan biri için toplam kira geliri için limit 40.000TL üzerinden hesaplanır ve limiti aşan kısım vergiye tabidir. 40.000 TL beyanname limiti, üzerindeki tutar vergiye tabi olma limitidir. Ancak 2.200 TL limit hususunda bir farklılık mevcut. Bu limit geçilmesi halinde geçen rakam için değil tamamı için vergilendirme yapılır.

Yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşları ve dar mükellefler için, iş yeri kirası ne olursa olsun beyan zorunluluğu yoktur. Diğer limitler aynıdır.

Kira Gelirinden Düşülebilen Giderler

Kira Gelirinin Safi tutarını hesaplanması amaçlı iki yöntem bulunmakta ve beyanı düzenlerken hangi yöntemin seçileceği kira sahibinin inisiyatifine bırakılmıştır.

Bu yöntemler;

-Gerçek Gider Yöntemi

-Götürü Gider Yöntemi

Sadece “Hakları” kiraya verenler “Gerçek Gider Yönetimi’ni” seçmek zorundadırlar. Bir yöntemi seçince diğer tüm kiralanan Gayrimenkuller için aynı yöntemin seçilmesi zaruridir. Bir yöntemden diğerine geçmek için 2 sene beklenme zorunluluğu vardır

Gerçek Gider Yönteminde, su, elektrik, ısınma, asansör, idari giderler, sigorta giderleri, emlak vergisi, resmi harç, şerefiye, amortisman giderleri, tamir bakım onarım giderleri, gider olarak gösterilebilir. Ancak kira geliri için istisnadan yararlanılıyorsa, giderlerin toplam tutarının vergiden istisna edilen tutara isabet eden kısmını indirim yapılamaz.

Götürü Gider Yönteminde ise istisnai kısımlar düştükten sonra kalan kısmın %15’ini gider olarak gösterilebilinir.

Kanunda belirtilen bazı bağışlar, şahıs sigorta primleri, eğitim giderleri, sağlık giderleri de “Kira Gelirinden” tamamı veya yüzdesel(kısmi) olarak düşebilir.

Beyanı verebilmek için bir Mali Müşavir ’den yardım almanızda fayda olmasına karşın kendiniz de bu beyanı verebilirsiniz. Bu konu ile ilgili detaylı açıklamaya, Gelir İdaresi Başkanlığının sayfasından veya Vergi Dairelerinden temin edebileceğiniz kitapçıklardan ulaşabilirsiniz.

Beyan ile ilgili dikkat edilmesi gerekli bir unsura değinip bu haftayı kapatalım. Türk Muhasebe sisteminde kayıtlar ve beyanlar Türk Lirası cinsinden yapılmaktadır. Bu bağlamda, Gayrimenkulden alınan kira geliri döviz cinsinden olsa bile, kira gelirinin tahsil edildiği tarihteki Merkez Bankası Kur’undan hesaplanıp Türk Lirası cinsinden kayıt edilir.

                İncelemememi istediğiniz konular veya sormak istedikleriniz olması durumunda; mertmuratmertadam@ekonomik-cozum.com.tr veya

info@smmmmertadam.com.tr adreslerinden bana ulaşabilirsiniz

     Haftaya görüşmek üzere; 

Sağlık, Mutluluk, Sevgi ve Huzur dolu bir hafta geçirmeniz dileğiyle...